Historia Szkoły Podstawowej nr 1


his1.jpg

     Lata 1875-1939 W czasie rozbiorów Leżajsk znajdował się na terenie zaboru austriackiego. W 1875 roku Wysoka Cesarsko - Królewska Rada Szkolno Krajowa podzieliła istniejącą wówczas szkołę główną w Leżajsku na dwie oddzielne szkoły: czteroklasową szkołę męską z 4 nauczycielami i trzyklasową szkołę żeńską z 3 nauczycielami. 
        Szkoła męska mieściła się przy placu Szkolnym (dzisiejszy Plac Rudolfa Jaszowskiego). Kierownikiem jej był Sebastian Kołodziej. Przy szkole prowadzono warzywnik, sad i pasiekę. Niestety budynek szkolny został zniszczony przez pożar i przez pewien czas lekcje odbywały się w zastępczych pomieszczeniach. 
        Istotna zmiana zaszła w szkole w 1897 roku, kiedy to zamieniono ją na pięcioklasową. Kierownikiem wówczas został Józef Kublin. W następnych latach wzrosła też liczba pracujących tutaj nauczycieli aż do 7 osób. Zmieniali się też kierownicy i program, a od 1908 r. obowiązywał tu już program szkoły sześcioletniej. 
      W roku 1909 z inicjatywy Ludwika Dziadeckiego, nauczyciela, a od 1910 kierownika szkoły męskiej został zorganizowany Komitet obchodów rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Dla uczczenia tej wspaniałej rocznicy powołano Komitet Budowy Szkoły w Leżajsku. Wynikiem jego działalności było wzniesienie w 1911 roku okazałego budynku dla szkoły męskiej (obecnie jedno skrzydło placówki). Ulicę, przy której zbudowano budynek, nazwano Grunwaldzką. Niedługo jednak trzeba było czekać na kolejne zmiany. 
      W latach I wojny światowej budynek szkolny zajęty był na koszary przez wojsko i żandarmerię, a następnie zamieniony magazyn i szpital wojenny. Przebywali w nim na przemian żołnierze austro-węgierscy i rosyjscy Uległ zniszczeniu sprzęt, a z powodu okupacji rosyjskiej w jesieni i zimie 1914/1915 roku lekcje nie były prowadzone. Rosjanie pozwolili na otwarcie szkoły dopiero w marcu 1915 roku, ale pod warunkiem nauczania w niej języka rosyjskiego oraz stosowania podręczników używanych w szkołach Królestwa Polskiego, lekcje odbywały się jednak w wynajętych pomieszczeniach, bo budynek nadal zajmowało wojsko. Kolejne wielkie zmiany zaszły po odzyskaniu niepodległości. 
    Od 1919 roku Szkoła Męska w Leżajsku była siedmioklasową Publiczną Szkołą Powszechną, a wśród uczniów byli Polacy,Żydzi i Ukraińcy. W szkole przestrzegana była pełna tolerancja wyznaniowa. Prowadzono zajęcia z religii dla dzieci wyznań: rzymsko-katolickiego, grecko-katolickiego i mojżeszowego.
his2.jpg

        II wojna światowa 1939-1944. W dniu napaści na Polskę wojsk niemieckich -1 września 1939 r. -  nie rozpoczęto nauki. 13 września przez nasze miasto przeszła 28. Dywizja Piechoty, budynek został przejęty przez niemieckich żołnierzy. Aresztowano kierownika szkoły Romana Szczupaka i nauczycieli Władysława Urbańskiego i Józefa Bauera, których po dwutygodniowym pobycie w rzeszowskim więzieniu zwolniono. Kiedy po 1 grudnia 1939 szkoła rozpoczęła znów swą działalność, musiało być to zgodne z wymaganiami Niemców i wg narzuconego przez nich programu. Przyznano jedynie 3 etaty nauczycielskie, a na jednego nauczuciela przypadało 70 uczniów. 
       Warunki lokalowe i materialne były coraz trudniejsze, np. aby w okresie zimowym mogły odbywać się zajęcia, drewno opałowe konspiracyjnie dostarczali pracownicy nadleśnictwa, a często przynosiły je same dzieci. Niemcy zabronili nauki geografii, historii i literatury polskiej oraz korzystania z podręczników przedwojennych. Przeciwstawiając się celom niemieckiej polityki szkolnej i oświatowej nauczyciele Leżajskiej Szkoły Męskiej zbagatelizowali zarządzenie okupanta zabraniające nauczania np. programów przedwojennych, nie przestrzegali także nakazu podawania ograniczonych wiadomości. Przemycano wiadomości z literatury polskiej, historii, geografii, na zakaz śpiewania pieśni patriotycznych odpowiadano ich nauczaniem. 
      Zorganizowano także tajne nauczanie grup uczniowskich w domach nauczycieli i uczniów. Zrobiono wszystko, aby dzieci przygotować do podjęcia nauki w szkole średniej. Lata hitlerowskiej okupacji nie były zmarnowanym okresem w historii szkoły między innymi dzięki takim nauczycielom jak Wojciech Zygmunt, Anna Romańska i inni.
his3.jpg

       Lata powojenne 1944-1966 Z dniem 11 września 1944 roku Publiczna Szkoła Powszechna nr 1 w Leżajsku rozpoczęła swą działalność wg wytycznych instrukcji Ministerstwa Oświaty z dnia 2 września 1944 r. W roku 1945 oprócz Powszechnej Szkoły Męskiej w budynku mieściła się także (tymczasowo) Szkoła Powszechna Żeńska nr 2 i Szkoła Zawodowa Metalowa. Funkcje kierownika w Szkole Męskiej i Szkole Zawodowej pełnił równocześnie Roman Szczupak. W 1948 zgodnie z instrukcją Ministra Oświaty, wprowadzono nazwę Szkoła Podstawowa i szkoła przyjęła nazwę Publiczna Szkoła Ogólnokształcąca Stopnia Podstawowego. W 1952 roku dokonano elektryfikacji i radiofonizacji szkoły. 
     Od roku szkolnego 1954-55 nastąpił wzrost liczby uczniów szkoły związany z przyłączeniem dotychczasowej filii Szkoły Podstawowej nr 2 działającej w dzielnicy Podklasztor oraz wyżem demograficznym. W 1959 roku w związku z wprowadzeniem koedukacji do szkół Szkoła Męska została przeorganizowana w Szkołę Koedukacyjną. Rok szkolny 1965-66 był ostatnim rokiem edukacji 7-letniej, w tym też czasie Roman Szczupak zrezygnował z funkcji kierownika.   
           Lata 1966-1999 W wyniku reformy szkolnictwa od 1 września 1966 r. w szkole rozpoczęto naukę w cyklu 8-letnim. Od tego też dnia obowiązki kierownika objęła mgr Janinę Kozaczenko. W związku ze zwiększeniem ilości klas, a co za tym idzie ilości uczniów, Szkoła miała spore trudności lokalowe. W szkole nauka odbywała się na dwie zmiany.                  Wielkim wydarzeniem w historii SP nr 1 było nadanie jej 13 lipca 1973 r. imienia Mikołaja Kopernika przez Kuratora okręgu szkolnego w Rzeszowie Józefa Kolbusza. Uroczystość przyjęcia imienia połączona z otrzymaniem sztandaru i odsłonięciem tablicy pamiątkowej ku czci wielkiego astronoma odbyła się z okazji 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika w dniu 14 października 1973. 
       W roku 1973/74 utworzono w szkole dodatkowo klasę specjalną dla dzieci opóźnionych w rozwoju umysłowym. Zajęcia odbywały się w odrębnym budynku, wynajmowanym przez szkołę przy ulicy Żwirki i Wigury. Klasy specjalne funkcjonowały przez dwa lata, do utworzenia odrębnej Podstawowej Szkoły Specjalnej. 
            W roku 1975 Liceum Ogólnokształcące w Leżajsku przekazało szkole mieszczący się po sąsiedzku budynek sali gimnastycznej. O tego momentu szkoła miała zadowalające warunki do uprawiania sportu i zajęć fizycznych. Ponieważ przez cały czas szkoła miała kłopoty lokalowe, wielokrotnie starano się uzyskać zgodę na rozbudowę budynku. 29 września 1983 r. na wspólnym zebraniu Rady Pedagogicznej i Komitetu Rodzicielskiego podjęto uchwałę o rozbudowie szkoły w czynie społecznym, wybrano Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły Podstawowej nr 1. 
         Pierwsze prace rozpoczęto już wiosną 1984, a 27 listopada 1984 r. uroczyście wmurowano akt erekcyjny pod rozbudowę szkoły. W trakcie tej uroczystości za wzorową pracę dydaktyczną i społeczną wicewojewoda rzeszowski Józef Król udekorował sztandar szkoły odznaką "Zasłużony dla województwa rzeszowskiego". W ramach rozszerzania oferty oświatowej w 1985 r. wprowadzono do nauczania język niemiecki. 
         W związku z otwarciem nowej placówki tj. SP nr 3 w roku szkolnym 1987/88 ze szkoły odeszło około 200 uczniów. Dnia 22 grudnia 1988 r. odbyła się uroczystość otwarcia nowego skrzydła szkoły. Poprawiły się zdecydowanie warunki pracy i nauki. Szkoła obecnie dysponuje 16 salami lekcyjnymi , biblioteką , świetlicą, stołówką, a zajęcia odbywają się tylko na jedną zmianę. Od początku lat 90. w związku z narastającym niżem demograficznym stopniowo zmniejszała się liczba uczniów i nauczycieli. Pojawiły się także problemy finansowe związane z utrzymaniem placówki. Sytuację poprawiło przejęcie z dniem 1 stycznia 1996 r. finansowania szkoły przez samorząd Miasta Leżajska.   
          Po roku 2000 Reforma ustroju szkolnego wprowadzona przez Ustawę z dnia 8 stycznia 1999 r. wprowadziła nowy typ szkoły - 6 klasową szkołę podstawową. Według nowej struktury Szkoła Podstawowa nr 1 zaczęła funkcjonować od roku szkolnego 2000/2001. Systematycznie w szkole polepszają się warunki pracy i nauki. Otwarto dwie w pełni wyposażone pracownie komputerowe z dostępem do internetu. W roku 2010 do użytku oddane zostało nowo wybudowane dzięki dotacji Ministerstwa Sportu boisko wielofunkcyjne. 
            W związku z planowanym wprowadzeniem obowiązku szkolnego dla dzieci 6 letnich obok budynku sali gimnastycznej wybudowano plac zabaw oraz przeprowadzono niezbędne prace adaptacyjne w budynku szkoły. W roku szkolnym 2015/16 naukę w szkole rozpoczęły dwie pierwsze klasy z czego w jednej uczą się tylko dzieci 6 letnie. Szkoła stara się integrować zarówno dzieci jak i rodziców, dlatego organizowane są różnego rodzaju imprezy szkolne, na które zapraszane są całe rodziny. Sztandarowym przykładem tego typu imprez są szkolne pikniki rodzinne połączone z dniami sportu, w czasie których nauczyciele, dzieci, i rodzice spotykają się na placu szkoły przy grillach, uczestniczą wspólnie w różnego rodzaju konkursach przeplatanych występami artystycznymi uczniów oraz różnego rodzaju pokazami min. Policji i Straży Pożarnej.
                                                                              Ryszard Kozioł  i Paweł Szpunar

WITAMY NA STRONIE


pajacyk.gif

Aktualności 2024

PoWtŚrCzPiSoNi
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031